Κήρυγμα Σεβ/του Μητροπολίτου κ. Ἀθηναγόρου

ΚΗΡΥΓΜΑ  ΤΟΥ  ΣΕΒ/ΤΟΥ  ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ 

ΙΛΙΟΥ,  ΑΧΑΡΝΩΝ  &  ΠΕΤΡΟΥΠΟΛΕΩΣ

κ. κ.  ΑΘΗΝΑΓΟΡΟΥ

  (Διά  τήν  Κυριακήν  τῆς  Σαμαρείτιδος)

«Κύριε,  οὔτε  ἄντλημα  ἔχεις,  καί  τό  φρέαρ  βαθύ  ἐστί.  Πόθεν  οὖν  ἔχεις  τό  ὕδωρ  τό  ζῶν;»

Ἡ  σωματική  δίψα,  ἔφερε  τήν  Σαμαρείτιδα  τοῦ  ἀποσπά-σματος  τοῦ  σημερινοῦ  Εὐαγγελικοῦ  Ἀναγνώσματος,  στό  φρέαρ  τοῦ  Ἰακώβ,  τό  καταμεσήμερο.

Ἐκεῖ  ὁ  Ἰουδαῖος  στήν  καταγωγή  Ἰησοῦς  ὑπόσχεται,  ὅτι  θά  τῆς  προσφέρει  «ζῶν  ὕδωρ».

Ἡ  γυναίκα  προβληματίζεται,  καθώς  ἐσφαλμένα  θεωρεῖ,  ὅτι  ὁ  Κύριος,  ἀναφέρεται  στό  ὑλικό  νερό,  τό  - κατά  τόν  Ἱερό  Χρυσόστομο -  «ἀέναον  καί  διαπαντός  ἀναβλύζον ...  τῶν  κρουνπων  οὐ  διακοπτομένων».

Ἡ  λογική  της  ἔρχεται  ἀντιμέτωπη  μέ  μία  πρακτική  δυσκολία.

Πῶς  εἶναι  δυνατόν  νά  ξεπεραστοῦν  δύο  ἐμπόδια;  τό  βάθος  τοῦ  πηγαδιοῦ  καί  ἡ  ἀνάγκη  ὑπάρξεως  εἰδικοῦ  σκεύους  γιά  τήν  ἄντληση  τοῦ  ὕδατος;

Τό  λογικό,  αὐτό,  ἀδιέξοδο  γίνεται  ἡ  ἀφορμή,  ὥστε  ὁ  Μεσσίας  νά  ἀνεβάσει  τό  νοῦ  της  ὑψηλότερα  καί  νά  ἐξηγήσει  ἀφ’ ἑνός  μέν,  ὅτι  ἀναφέρεται  στό  Ἅγιο  Πνεῦμα – τό  ὑπερβατικό,  δηλαδή,  ὕδωρ – καί  ἀφ’ ἑτέρου,  ὅτι  ἡ  ἄντληση  τοῦ  ζῶντος  αὐτοῦ  ὕδατος  κατορθωνεται  λατρευτικῶς  «ἐν  Πνεύματι  καί  Ἀληθεία».

Ἡ  «δίψα» τῆς  Σαμαρείτιδος  καί  ἡ  ἔξοδός  της,  ἀπό  τήν  πόλη  γιά  νερό,  στόν  καύσωνα  τῆς  μεσημβρίας,  ἔχει  τό  ἀντίστοιχό  της  στήν  ἐκ  μέρους  τῆς  ἀνθρωπότητος  ἱστορική  ἀναζήτηση  τῆς  ἀληθινῆς  χαρᾶς  καί  τῆς  εὐδαιμονίας,  τή  στιγμή,  πού  ταυτόχρονα  καί  διαχρονικά  βιώνει  τό  γέλιο  καί  τό  κλάμα,  τόν  κόπο  καί  τόν  πόνο,  τή  θλίψη  καί  τή  δοκιμασία,  τήν  καταστροφή  καί  τήν  ἐρήμωση.

Κατά  τό  ἀγωνιῶδες  ψάξιμο,  οἱ  ἀντιφάσεδις  αὐτές  τῆς  ζωῆς  ὁδήγησαν  σέ  ὀρθολογιστικά  ἀδιέξοδα,  διότι  καί  ἡ  ἔνδεια  σκεύους  καταλλήλου  ὑπῆρχε  καί  ἡ  ἐπιφάνεια  τοῦ  ὕδατος  ἦταν  σέ  ἀπρόσιτα  καί  δισθεώρητα  βάθη.

Αὐτή  ἡ  ἔλλειψη  γίνεται  φανερή  στό  τραγούδη  τοῦ  Χρήστου  Δάντη: «Δέν  ὑπάρχει  θεός».  Ἐκεῖ  ὁ  ἄνθρωπος  μπροστά  στήν  ἀνημπόρια  καί  τήν  ὀδύνη  αἰσθάνεται,  ὅπως  λέγει  τό  τραγούδι  «σκληρός  κι  ἀπόκληρος  νά  τρέμει  ὁλόκληρος».  Καί  ἔχει  αὐτή  τήν  αἴσθηση,  ἀκριβῶς,  διότι  προσπαθεῖ  μάταια  νά  προσεγγίσει  πνευματικά  νοήματα,  μέ  τό  δικό  του  πεπερασμένο  ὀστράκινο  φθαρτό  σκεῦος.

Ὁ  φιλόσοφος  Διογένης  πάλευε  νά  ἀπαλλαγεῖ  ἀπό  τήν  προσκόλληση  σέ  ὁποιαδήποτε  φθαρτή  καί  ὑλική  πραγματικότητα.  Κάποτε  μπροστά  σέ  μιά  πηγή  ἀντίκρυσε  ἕνα  παιδί  νά  σκύβει  καί  νά  ἀντλεῖ  δροσερό  νερό  μέ  τά  παιδικά  του  χέρια.  Ἀπό  τότε  πέταξε  τό  κύπελλό  του  λέγοντας:  «Νά  πού  ἕνα  μικρό  παιδί  μέ  ξεπέρασε!».  Ξεδίψασε,  χωρίς  τήν  ἀνάγκη  εἰδικοῦ  ἀνλίματος!

Δέν  ἀρνούμαστε  τό  ὅτι,  ἡ  ὑλικότητα  εἶναι  ἀναγκαία  γιά  τήν  ἐπιβίωση,  ἀλλά  δέν  μπορεῖ  μόνη  της  νά  ἐκπληρώσει  τήν  ἐσωτερική  δίψα  τῆς  ἀνθρώπινης  ὕπαρξης  γιά  λύτρωση,  γιά  ὑπέρβαση,  γιά  «ὕδωρ  ἁλλόμενον  εἰς  ζωήν  αἰώνιον»,  γιά  κοινωνία  μέ  τόν  Θεό.

Ὁ  Θεός  προσφέρεται  μέ  τό  δικό  του  ἀπειροτέλειο  τρόπο  στόν  ἄνθρωπο.

Ὁ  ἄνθρωπος  χρειάζεται  νά  εἶναι  ἀπελεύθερος  ἀπό  τά  πράγματα,  πού  τόν  ἀγκιστρώνουν  ψυχικά  καί  τόν  ἐμποδίζουν  νά  «ἀντλήσει»  ἀπό  τή  Θεία  Πραγματικότητα.

Ἄναφέρουμε  μερικές  τέτοιες  ἀγκυλώσεις:

Ἡ  ἐθιμοτυπική  ἐπανάληψη  τῶν  τελετουργιῶν: «πηγαίνω  στήν  Ἐκκλησία  γιατί  ἔχω  συνηθίσει  νά  πηγαίνω – μοῦ  ἔχει  γίνει  συνήθεια!»

Τά  ψυχαναγκαστικά  «πρέπει»:  «πρέπει  νά  κοινωνῶ  μία  φορά  τόν  μῆνα  ἤ  κάθε  Κυριακή  ἤ  Χριστούγεννα  καί  Πάσχα  ἤ  ὅπως  τό  ἔχω  προγραμματίσει!».

Ἡ  συναισθηματική  ἐκφόρτιση:  «φορτισμένος  συναισθηματικά,  ἔνοιωσα  ὄμορφα  τήν  ὥρα  τῆς  Θείας  Λειτουργἰας  καί  ὠθήθηκα  νά  κοινωνήσω!».

Ὅλοι  αὐτοί  οἱ  μεμονωμένοι  τρόποι  πλησιάσματος  τοῦ  Θεοῦ,  δέν  εἶναι  ἰκανοί  νά  μᾶς  κοινωνήσουν  μέ  τόν  Θεό,  διότι  σέ  τελευταία  ἀνάλυση  ἐκφράζουν  μόνο  μιά  ἐνστικτώδη  ἀνάγκη  γιά  ἱκανοποίηση  τῶν  φθαρτῶν  δερματίνων  χιτώνων  μας.

Γι’ αὐτό  ἐνῶ  μετέχουμε  στά  μυστήρια,  δέν  ζοῦμε  Ἁγιοπνευματικά  καί  ἡ  χριστιανικότητά  μας  ἔχει  περιοριστεῖ  σέ  ἕναν  πλανεμένο  ἀτομικό  τρόπο  προσευχῆς  καί  λατρείας,  μακρυά  ἀπό  τήν  ἐκκλησιαστική  σύναξη  καί  στο  μαγικό  κυνήγημα  τοῦ  θησαυροῦ  τῶν  «φυλακτῶν»,  τοῦ  ὑλικοῦ  φωτός,  τῶν  «φετίχ»,  τοῦ  ἐθιμικοῦ  ἐκκλησιασμοῦ.

Στήν  προσπάθεια  νά  ἀντλήσουμε  τό  οὐράνιο  πνευματικό  ὕδωρ  μέ  δοχεῖα  ἀνάρμοστα  καί  μή  κατάλληλα,  ἀνήκει  καί  ὁ  ἀγῶνας,  πού  γίνεται  τόν  τελευταῖο  καιρό,  νά  ἑρμηνευθεῖ  ἡ  Ἀναμαρτησία  καί  ἡ  Παναγιότητα  τοῦ  Τιμίου  Σώματος  καί  τοῦ  Ἀχράντου  Αἵματος  τοῦ  Χριστοῦ  μέσα  ἀπό  λογικές,  πεπερασμένες  ἐπιστημονικές  ἀποδείξεις  στά  τηλεοπτικά   παράθυρα  καί  τά  ραδιόφωνα.

Ἡ  Θεία  Κοινωνία  εἶναι  ἕνα  θαῦμα  καί  τό  θαῦμα  ξεπερνᾶ  τή  λογική,  διότι  κατά  τόν  Ἅγιο  Νεκτάριο  Ἐπίσκοπο  Πενταπόλεως  τόν  θαυματουργό:  «ὅλα  τά  θαύματα  γίνονται  ἀπό  ὑπέρβαση  μερικῶν  νόμων  τῆς  φύσεως.  Τό  μυστήριο  τῆς  Θείας  Εὐχαριστίας  ὑπερβαίνει  ὅλους  τούς  ὅρους  ἤ  τίς  μορφές  μέ  τίς  ὁποῖες  γίνονται  φανεροί  οἱ  νόμοι  τῆς  φύσης.  Εἶναι  τό  μεγαλύτερο  ὅλων  τῶν  θαυμάτων  καί  τό  ὑψηλότερο,  διότι  ξεπερνᾶ  κάθε  κατανόηση».

Τό  σκεῦος  λοιπόν  τό  δικό  μας  τό  ἀνθρώπινο,  εἶναι  πεπερασμένο  γιά  νά  δεχθεῖ  τό  Πνεῦμα  τό  Ἅγιο  καί  νά  κατανοήσει  τήν  ἀλήθεια.  Αὐτό  εἶναι  κατόρθωμα  τῆς  Θείας  Χάριτος  μέσα  στόν  ἄνθρωπο.  Αὐτή  τήν  πραγματικότητα  συνειδητοποίησε  καί  ἡ  Ἁγία  Φωτεινή  ἡ  Σαμαρείτιδα  σήμερα  καί  «ἀφῆκεν  οὖν  τήν  ὑδρία  αὐτῆς»  καί  ἔφθασε  στήν  πόλη  της  γιά  νά  κηρύξει  τόν  Χριστό.

Ἀδελφοί  μου,

Ἡ  «Καραντίνα»  καί  ἡ  πανδημία  τοῦ  COVID – 19,  μᾶς  δίδαξε,  ὅτι  πολλές  φορές  τά  πράγματα  καί  ἡ  σχέση  μας  μέ  τήν  Ἐκκλησία  καί  τό  Θεό,  δέν  εἶναι  πάντα  αὐτονόητα.  Κάποτε  τά  ἔχουμε,  κάποτε  τά  στερούμαστε.

Ἡ  ἐμμονή  σέ  ἐξωεκκλησιαστικές  πρακτικές  καί  συνήθειες  μᾶλλον  ἐπιφέρουν  τήν  ἀγωνία,  τό  φόβο  καί  τόν  πανικό.  Ἀπομακρύνουν  τήν  ἐμπιστοσύνη,  τή  γαλήνη,  τήν  ἡρεμία.

Ὁ  χριστιανός  καλεῖται  νά  εἶναι  καρτερικός,  νά  ἐμπιστευθεῖ  τόν  ἑαυτόν  του  στήν  μητέρα  Ἐκκλησία,  νά  ὑπακούσει  μέ  χαρά  στίς  ἐπιταγές  της,  διότι  ἡ  Ἐκκλησία  εἶναι  τό  ἄντλημα  τοῦ  ἀληθινοῦ  ὕδατος.

Ἐκεῖ  θά  βροῦμε  παρηγοριά,  χαρά,  εὐδαιμονία.

Ἀρκεῖ  μαζί  μέ  τήν  Ἁγία  Σαμαρείτιδα  νά  ἀφήσουμε  κι  ἐμεῖς  τή  δική  μας  ὑδρία,  ὥστε  νά  διεισδύσουμε  βαθύτερα,  πνευματικώτερα,  λυτρωτικά  στήν  Κοινωνία  μέ  τόν  Ἐσταυρωμένο  καί  Ἀναστημένο  Χριστό  μας,  ὁ  ὁποῖος  διατίθεται  ταπεινά  καί  μακρόθυμα  μπροστά  στό  φρέαρ  τῆς  Ἁγίας  Τραπέζης  «προσφέρων  καί  προσφερόμενος».

Εὔχομαι  ἡ  γήϊνη,  φθαρτή  ζωή  μας  νά  γεμίσει  μέ  τό  ἀληθινό  νερό,  πού  θά   μᾶς  ὁδηγήσει  στήν  αἰώνιο  ζωή.

Μέ  ἀναστάσιμες  πατρικές  εὐχές.

Ὁ  Μητροπολίτης

Ἰλίου,  Ἀχαρνῶν  &  Πετρουπόλεως

Ἀθηναγόρας