"Το πάθος της Κατακρίσεως"

(Μητροπολίτης Εδέσσης Ιωήλ)

«Δώρησαί μοι του οράν τα εμά πταίσματα και μη κατακρίνει τον αδελφόν μου».

Στην υπέροχη αυτή προσευχή του αγίου Εφραίμ του Σύρου «Κύριε και Δέσποτα της ζωής μου» υπάρχει και το εξής αίτημα: «Δώρησαί μοι του οράν τα εμά πταίσματα και μη κατακρίνειν τον αδελφόν μου»· δηλαδή, δώρησαί μου την χάρη σου, να βλέπω και να κατακρίνω τα δικά μου σφάλματα και να μην κατακρίνω τον αδελφό μου. Από τη μια μεριά ο Άγιος παρακαλεί τον Θεό να του δώσει αυτομεμψία και από την άλλη Τον ικετεύει προκειμένου να αποφύγει την κατάκριση.

"Ἐνημέρωσις για το Εμπορικό Κοινωνικό Κατάστημα του Ι.Ν. Αγίου Νικολάου"

Εἰς τόν Ἱερόν Ναόν Ἁγίου Νικολάου Ἰλίου, λειτουργεῖ Ἐμπορικό Κοινωνικό Κατάστημα σέ ἡμιϋπόγειον αἴθουσα αὐτοῦ ἐκτάσεως περίπου 250 τ.μ. 

Τά ἐγκαίνια τοῦ Ἐμπορικοῦ Κοινωνικοῦ Καταστήματος ἐτέλεσεν ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ἰλίου Ἀχαρνῶν καί Πετρουπόλεως κ. κ. Ἀθηναγόρας, παρόντων ἀρκετῶν κληρικῶν, τῶν ἀρχῶν τοῦ τόπου, τοῦ Δημάρχου Ἁγίων Ἀναργύρων - Καματεροῦ κ. Νικολάου Σαράντη καί ἀντιδημάρχων καί τῶν δύο Δήμων καί πλῆθος κόσμου.

Στό Κατάστημα αὐτό τό ὁποῖο ἔχει διαμορφωθῆ κατάλληλα, μέ ράφια 50 τ.μ. μέ 60 stands, οἱ πάντες μποροῦν νά προσφέρουν εἴδη ἔνδυσις καί ὑπόδησις καθώς καί κλινοσκεπάσματα, τά ὁποῖα στήν συνέχεια διατίθενται δωρεάν στούς ἔχοντας ἀνάγκη ἀδελφούς μας. 

Τό Κατάστημα ξεκίνησε μέ εἴδη ἔνδυσις (περίπου 4.000 τεμάχια), τά ὁποία μᾶς προσέφερον δωρεάν δύο Κλάμπ ρούχων, ἕνα στό Κολωνάκι (Κλάμπ Stylink) καί τό ὑποκατάστημά του στήν Κηφισιά.

Ἀπό τό Ἐμπορικό Κοινωνικό Κατάστημα ἔχουν περάσει τά δύο χρόνια λειτουργίας του 3.150 ἄτομα, ὄχι μόνον Ἐνορίται τοῦ Ἁγίου Νικολάου, ἀλλά ἀπό ὅλο τό Λεκανοπέδιο Ἀττικῆς, ἡμεδαποί καί ἀλλοδαποί, καί ἔχουν διατεθῆ 54.800 εἴδη (ἔνδυσις, ὑπόδησις, κλινοσκεπάσματα, εἴδη οἰκιακῆς χρήσεως κ.λ.π.).

"Ἀθεΐα, ἡ σιωπή γιὰ τὴν πίστη"

 (Στέργιος Σάκκος)

Εἶναι γεγονός ὅτι ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος δέν πολυενδιαφέρεται γιά τά πνευματικά καί μάλιστα γιά τά δογματικά θέματα, πού ἀποτελοῦν τό θεμέλιο καί τήν πηγή τῆς πνευματικῆς ζωῆς καί τῆς σωτηρίας. Ἡ σημερινή κουλτούρα καί γενικότερα ἡ περιρρέουσα ἀτμόσφαιρα ὄχι μόνο εὐνοεῖ μιά τέτοια νοοτροπία ἀλλά καί ἐξωθεῖ σ᾿ αὐτήν. Ἄλλωστε τό στίγμα τοῦ «φονταμενταλισμοῦ» καί ἡ μομφή τῆς μισαλλοδοξίας συνοδεύουν ἀνεξέλεγκτα κάθε προσπάθεια γιά τήν διατήρηση τῶν παραδεδομένων ἀξιῶν πού ἀποτελοῦν τά θεμέλια τοῦ πολιτισμοῦ καί τῆς πνευματικῆς μας οἰκοδομῆς.

"Η Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία"

 (Ιωάννης Φουντούλης)

Καρδιά της Μ. Τεσσαρακοστής είναι η θεία λειτουργία των Προηγιασμένων δώρων. Μπορούμε χωρίς υπερβολή να ονομάσομε τη λειτουργία αυτή, μαζί με τα λειτουργικά χειρόγραφα, «Λειτουργία της Μ. Τεσσαρακοστής», γιατί πραγματικά αποτελεί την πιο χαρακτηριστική ακολουθία της ιεράς αυτής περιόδου. Είναι δυστυχώς αλήθεια, ότι πολλοί από τους χριστιανούς αγνοούν τελείως την ύπαρξη της, ή τη ξέρουν μόνο από το όνομα, ή και ελάχιστες φορές την έχουν παρακολουθήσει.

Δεν πρόκειται να τους κατηγορήσουμε γι’ αυτό. Η λειτουργία των Προηγιασμένων τελείται σήμερα στους ναούς μας το πρωί των καθημερινών της Τεσσαρακοστής, ημερών δηλαδή εργάσιμων, και γι’ αυτό πολύ λίγοι είναι εκείνοι που δεν δεσμεύονται κατά τις ώρες αυτές από τα επαγγέλματα ή την υπηρεσία τους. Σε πολλούς ναούς τελείται κάθε Τετάρτη απόγευμα, σε ώρες που πολλοί, αν όχι όλοι οι πιστοί, έχουν τη δυνατότητα να παρευρεθούν στην τέλεση της.

"Ἱστορικόν Παρεκκλησίου Ἁγίου Νικολάου Ἱλίου"

Tό παρεκκλήσιον τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ Ἁγ. Νικολάου εἶναι ὁ πρῶτος ναός τῆς περιοχῆς ἐδῶ καί πάνω ἀπό 200 χρόνια. Σέ συμβόλαιο τοῦ 1841 (ἀρ. συμβ. 4070/14 – 3- 1841) μνημονεύεται ἡ περιοχή ὡς περιοχή τοῦ Ἁγίου Νικολάου – φτερῆ, μνημονεύεται ἐπίσης καί τό ἐκκλησάκι τοῦ Ἁγίου μετά τῆς μάνδρας αὐτοῦ. Τό ἐκκλησάκι εἶναι κτῖσμα πρό τοῦ 1830, ἔχει δέ χαρακτηρισθῆ ὑπό τοῦ Ὑπουργείου Πολιτισμοῦ Φ.Ε.Κ. 45/27 – 1 – 1977, «ὡς διατηρητέον μνημεῖον, καθ’ ὅσον πρόκειται περί κτίσματος τῶν πρό τοῦ 1830 χρόνων, διασώζοντος σημαντικάς τοιχογραφίας τοῦ 17ου – 18ου αἰῶνος».. Eἶναι κτιμένο στούς πρόποδες τοῦ ὄρους Ζαχαρίτσα. 

Ἡ περιοχή τήν ἐποχή ἐκείνη ἦτο ἀκατοίκητος σέ ὅλη της τήν ἔκταση. Ἦταν ἐκτάσεις ἀκαλλιέργητες, λόγῳ τοῦ πετρώδους τοῦ ἐδάφους. Γιαὐτό καί δέν ὑπάρχουν δένδρα μεγάλα, μόνο μικροί θάμνοι καί πόες.

Ὑπάρχει προφορική παράδοσις ὅτι τό ἐκκλησάκι τοῦ Ἁγ. Νικολάου, κτίσθηκε ἀπό Ἀρβανίτες οἱ ὁποίοι κατοικοῦσαν στήν περιοχή τοῦ Καματεροῦ. Γιαὐτό ἦτο ὑπό τήν κυριαρχίαν τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ Ἁγίου Γεωργίου Καματεροῦ μέχρι τά τελευταῖα χρόνα. 

Τό πρῶτο παλαιό Ἐκκλησάκι τοῦ Ἁγ. Νικολάου εἶναι ἕνα πετρόκτιστο κτίσμα διαστάσεων ἐσωτερικά 6.30 μ Χ 2,60 μ. Τό πάχος τοῦ τοίχου εἶναι 0,95 μ. Στό ἐκκλησάκι αὐτό ἔγινε μία προέκτασις, κατά δέκα μέτρα καί αὐτό τό κτίσμα πετρόκτιστο καί μέ πάχος τοιχείων 0,95 μ. Ἡ σκεπή καλύπτεται ἀπό κεραμύδια βυζαντινοῦ τύπου.

Ἡ Ἁγία Τράπεζα εἶναι κυκλική ἐντοιχισμένη καί ἔχει πλάτος 1,50 μ. καί βάθος 1 μ. Σέ ἀπόσταση ἑβδομήντα ἑκατοστῶν ἀπό τήν Ἁγ. Τράπεζα ὑπάρχει χαμηλό τέμπλο μέ βημόθυρα, μέ ἕνα ἁπλό σκάλισμα, ἀγνώστου χρόνου κατασκευῆς, ὕψους 0,92 μ. καί πλάτους 2,52 μ. 

Στήν κόγχη εἶναι ἁγιογραφημένη ἡ Πλατυτέρα τῶν Οὐρανῶν (ΜΗΤΗΡ ΘΕΟΥ) καί κάτωθεν αὐτῆς καί στό κέντρο ὑπάρχει τό Κιβώριο. Ἀριστερά τοῦ Κιβωρίου ὑπάρχουν οἱ εἰκόνες τοῦ Ἁγ. Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου καί τοῦ Ἁγ. Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου. Δεξιά τοῦ Κιβωρίου ὑπάρχουν οἱ εἰκόνες τοῦ Ἁγ. Βασιλείου καί Ἁγ. Διονυσίου τοῦ Ἀρεοπαγίτου. Πάνω ἀπό τήν Πλατυτέρα, στήν μετωπίδα ὑπάρχει τό «Ἅγιο Μανδήλιο». 

Ἡ Ἁγία Πρόθεσις ἐφάπτεται τῆς Ἁγ. Τραπέζης καί σχηματίζει γωνία. Στήν μία πλευρά εἶναι ἁγιογραφημένος ὁ Ἅγ. Ἰωάννης ὁ Θεολόγος καί στήν ἄλλη, «ἡ Ἄκρα Ταπείνωσις».

Ἔξω τοῦ Ἁγίου Βήματος καί στήν ἀριστερή πλευρά (κοιτάζοντας Ἀνατολάς) εὑρίσκεται ἁγιογραφημένος ὁ Ἅγ. Νικόλαος ἔνθρονος (σέ Βυζαντινή Ἁγιογραφία) διαστάσεων 1,80 Χ 0,85 m. Ἀκολουθεῖ ἕνα καινό περίπου 30 cm καί ὑπάρχει καί πάλι ἄλλη ἁγιογραφία τοῦ Ἁγ. Νικολάου (ἔνθρονος) διαστάσεων 120 Χ 70 cm. 

Ἀπό τήν δεξιά πλευρά εἶναι ἁγιογραφημένος ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος διαστάσεων 105 Χ 75 cm. Μετά ἀπό ἕνα διάστημα 30 cm ὑπάρχει καί πάλι Ἁγιογραφημένος ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος.

Γιατί νά ὑπάρχουν δύο ἁγιογραφίαι ἰδίων ἁγίων ὁ ἕνας δίπλα στόν ἄλλο; Πιθανή ἐξήγησις εἶναι ὅτι ἀνάμεσα στίς δύο ὅμοιες ἁγιογραφίες ὑπῆρχε παλαιό τέμπλο πέτρινο ἤ ξύλινο. Ὑπάρχει μικρό ἐξόγκωμα ἀνάμεσα στίς δύο ἁγιογραφίες, στό κενό τῶν 30 cm, καί τοῦτο μαρτυρεῖ τήν ὕπαρξιν τοῦ τέμπλου. Τό πότε ἀφαιρέθηκε καί μετεφέρθη στό σημερινό σημεῖο (τό τέμπλο) εἶναι ἄγνωστο. Γιαὐτό ἡ μία Ἁγιογραφία εὑρίσκετο ἐντός τοῦ Ἁγίου Βήματος καί ἄλλη ἐκτός. Ἔτσι μπορεῖ νά ἐξηγηθῇ ἡ Ἁγιογραφία ἰδίων ἁγίων, ὁ ἕνας δίπλα στόν ἄλλο. 

Ὁ ρυθμός εἶναι Βασιλικός (θολωτός). Στό ἐκκλησάκι ὑπάρχουν ἐπίσης τρεῖς φορητές εἰκονες μεταγενέστερες (ὄχι Βυζαντινές), ἀγνώστου χρόνου ἁγιογραφήσεως. Ἡ μία εἰκονίζει τήν Παναγία ἀριστεροκρατοῦσα τόν Χριστό, διαστάσεων 150 Χ 80 cm, ἡ ἄλλη τούς Ἁγίους Κων/νον καί Ἐλένην, διαστάσεων 125 Χ 95 cm, καί ἡ ἄλλη τόν Ἅγιον Νικόλαον, διαστάσεων 115 Χ 70 cm.

Ὅπως ἀναφέρουν παλαιοί κάτοικοι καί ὅπως ἐκείνοι τά ἐπληροφορήθηκαν ἀπό παλαιοτέρους, στό πανηγύρι τοῦ Ἁγίου Νικολάου, συγκεντρώνοντο πιστοί ἀπό πολλές περιοχές τῆς Ἀθήνας γιά νά τιμήσουν τόν Ἁγιο Νικόλαο. Ἀπό τό Περιστέρι, τό Αἰγάλεω, τά Πατήσια, τούς Ἁγίους Ἀναργύρους, τό Ζεφύρι, τίς Ἀχαρνές καί ἀπό ἄλλα σημεῖα.

Καί σήμερον ἀκόμη συρρέει πολύς κόσμος κατά τήν πανήγυριν. Ἀπό τό μεσημέρι τῆς παραμονῆς τῆς ἑορτῆς ἔως περασμένα μεσάνυκτα τῆς κυριωνύμου ἡμέρας τῆς πανηγύρεως, δέν σταματᾶ τό προσκύνημα. Ἐδῶ πραγματικά βλέπεις καί θαυμάζεις τήν εὐλάβειαν καί τήν πίστιν τῶν προσκυνητῶν, πού καρτερικά ἀναμένουν στήν σειρά ἔως ὅτου φθάσουν στήν εἰκόνα τοῦ Ἁγίου καί ἐναποθέσουν τό τάμα τους καί ἐπικαλεσθοῦν τήν βοήθειάν του καί μεσητεία του πρός τόν Τριαδικόν Θεόν.